Zaktualizowane wytyczne WHO dot. tłuszczów, tłuszczów nasyconych i trans oraz węglowodanów

W dniu 17 lipca 2023 r. WHO opublikowała zaktualizowane wytyczne dotyczące spożycia tłuszczów ogółem, tłuszczów nasyconych i trans oraz węglowodanów.

Pakiet nowych wytycznych obejmuje następujące dokumenty:

Dokumenty te zastępują wytyczne z 1989 i 2002 r. (1989 - WHO Study Group on Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic Diseases; 2002 - Joint WHO/FAO Expert Consultation on Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic Diseases).

 

FAO i WHO aktualizują swoją koncepcję zdrowej diety, aby odzwierciedlić najnowsze dowody naukowe dotyczące związku między dietą a zdrowiem człowieka, ale także między zdrowiem człowieka a zdrowiem planety (poprzez zrównoważone systemy rolno-spożywcze).

Opublikowane wczoraj wytyczne, wraz z istniejącymi wytycznymi WHO dotyczącymi wolnych cukrów, niecukrowych substancji słodzących i sodu, a także planowanymi wytycznymi dotyczącymi wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i substytutów soli o niskiej zawartości sodu, stanowić będą podstawę koncepcji zdrowej diety wg WHO.

 

Podsumowanie wytycznych:

 

Wytyczne dot. tłuszczów ogółem w diecie

  • WHO zauważa, że zarówno ilość, jak i jakość są ważne dla utrzymania zdrowia.
  • WHO potwierdza, że dorośli powinni ograniczyć spożycie tłuszczu do 30% całkowitego spożycia energii lub mniej.
  • Tłuszcze spożywane przez wszystkich konsumentów w wieku 2 lat i powyżej powinny stanowić przede wszystkim nienasycone kwasy tłuszczowe, przy czym nie więcej niż 10% całkowitego poboru energii powinno pochodzić z nasyconych kwasów tłuszczowych i nie więcej niż 1% całkowitego poboru energii z kwasów tłuszczowych trans pochodzących zarówno z przemysłu wyprodukowanych, jak i ze źródeł zwierzęcych (od przeżuwaczy).

 

Kwasy tłuszczowe nasycone i trans

  • Zgodnie z wytycznymi WHO, kwasy tłuszczowe nasycone i trans w diecie można zastąpić innymi składnikami odżywczymi, takimi jak wielonienasycone kwasy tłuszczowe, jednonienasycone kwasy tłuszczowe pochodzenia roślinnego lub węglowodany z żywności zawierającej naturalnie występujący błonnik pokarmowy, takiej jak produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce i rośliny strączkowe.
  • Nasycone kwasy tłuszczowe można znaleźć w tłustym mięsie, produktach mlecznych oraz twardych tłuszczach i olejach, takich jak masło, ghee, smalec, olej palmowy i olej kokosowy, a kwasy tłuszczowe trans w pieczonej i smażonej żywności, paczkowanych przekąskach oraz mięsie i produktach mlecznych pochodzących od przeżuwaczy (krowy lub owce).

 

Wytyczne dot. węglowodanów

  • Wraz z istniejącymi wytycznymi WHO dotyczącymi ograniczenia spożycia wolnych cukrów, nowe wytyczne dotyczące spożycia węglowodanów podkreślają znaczenie jakości węglowodanów dla dobrego zdrowia.
  • WHO wydało nowe zalecenie, że węglowodany dla każdego konsumenta w wieku 2 lat i powyżej powinny pochodzić przede wszystkim z pełnych ziaren, warzyw, owoców i roślin strączkowych.
  • WHO zaleca, aby dorośli spożywali co najmniej 400 gramów warzyw i owoców oraz 25 gramów naturalnie występującego błonnika pokarmowego dziennie.
  • W wytycznych dla dzieci i młodzieży po raz pierwszy WHO sugeruje następujące spożycie warzyw i owoców:
    • 2-5 lat - co najmniej 250 g dziennie;
    • 6-9 lat - co najmniej 350 g dziennie;
    • 10 lat lub więcej - co najmniej 400 g dziennie
  • Zasugerowane zostało również następujące spożycie naturalnie występującego błonnika pokarmowego:
    • 2-5 lat, co najmniej 15 g dziennie;
    • 6–9 lat, co najmniej 21 g dziennie;
    • 10 lat lub więcej, co najmniej 25 g dziennie.
  • Wytyczne dot. spożycia węglowodanów zawierają one odniesienia do „poziomu przetworzenia” i używają terminologii „żywność minimalnie/wysoce przetworzona”.