Zgodnie z projektem ustawy każde przekazanie przez producenta, nabywcy lub importera napojów będzie objęte „podatkiem cukrowym”. Dotyczyć to będzie także przypadków, w których podmioty zobowiązane do zapłaty opłaty będą przekazywać napoje na rzecz organizacji pożytku publicznego. Pozostawienie zapisu w takim kształcie negatywnie wpłynie na prowadzoną przez firmy branży napojowej działalność charytatywną, co dotkliwie odczuje wiele organizacji pozarządowych, które z tej pomocy korzystają.

Sektor spożywczy, w tym także branża napojowa, podejmuje szereg działań wspierających organizacje pożytku publicznego, poprzez m.in. nieodpłatne przekazywanie żywności i napojów. Producenci napojów regularnie i od wielu lat wspierają darowiznami produktowymi organizacje takie jak np. Banki Żywności czy Polski Czerwony Krzyż, ale także wiele mniejszych organizacji działających na rzecz najuboższych obywateli i rodzin. Wartość darowizn napojów przekazanych przez członków naszej organizacji przekroczyła w bieżącym roku 9 milionów zł – informuje Andrzej Gantner, wiceprezes i dyrektor generalny PFPŻ ZP.

Wartość i waga różnych produktów z kategorii napojów, soków i wód przekazanych w bieżącym roku dla FPBŻ wyniosła odpowiednio ponad 15,85 mln PLN i 5450 ton wspierając w ten sposób osoby korzystające z pomocy Banków Żywności.

W Polsce 1,6 mln osób żyje poniżej poziomu skrajnego ubóstwa, co oznacza, że na miesięczne utrzymanie dysponują one kwotą mniejszą niż 692 zł, czyli ok. 23 zł dziennie. Trend ten nasilił się zwłaszcza w obliczu trwającej na terytorium Ukrainy wojny i wsparcia obywateli Ukrainy przebywających w Polsce przez organizacje charytatywne, takie jak Banki Żywności, dystrybuujące na cele społeczne żywność otrzymaną od polskich przedsiębiorców.

PFPŻ ZP i FPBŻ spodziewają się, że biorąc pod uwagę aktualną sytuację gospodarczą, w tym rosnące ceny żywności, potrzeba wsparcia najbardziej potrzebujących będzie się nasilać. Według sondażu przeprowadzonego przez CBOS w październiku br. 86 proc. badanych zadeklarowało silne lub bardzo silne odczuwanie inflacji, przy czym dla Polaków najbardziej dotkliwy jest wzrost cen żywności. Przyspieszenie wzrostu cen żywności ma istotnie negatywny wpływ na poziom dobrobytu gospodarstw domowych i najsilniej jest odczuwalne przez osoby o najniższych dochodach. Respondenci badania mniej zadowoleni z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych oraz ci o niższych dochodach per capita częściej deklarują, że skutki wzrostu cen odczuli w bardzo dużym stopniu[1].

Ze względu na trudną sytuację gospodarczą i konieczność wspierania zarówno polskich, jak i ukraińskich obywateli pożądane jest promowanie działalności charytatywnych, zamiast tworzenia dodatkowych barier dla takiej aktywności. Za wysoce pozytywne w tym zakresie należy ocenić obowiązujące zwolnienie z podatku VAT darowizn żywności w ramach działalności charytatywnej przedsiębiorców. Uspójnienie polityki w zakresie darowizn żywności byłoby właściwe i z korzyścią dla osób w trudnej sytuacji życiowej.

Zwracamy również uwagę, iż opodatkowanie darowizn produktowych może doprowadzić do sytuacji, że pełnowartościowe produkty będą poddawane utylizacji, co jest łamaniem zasad racjonalnej gospodarki, w tym niemarnowania żywności wprowadzonej do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności – uzupełnia Wiceprezes i Dyrektor generalny PFPŻ ZP.