Podczas spotkania dyskutowano o obecnych i przyszłych wyzwaniach w zakresie koordynacji działań w UE i na świecie dla globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Ministrowie rozmawiali też o wkładzie nowych technologii i nowych technik hodowlanych w osiąganie bardziej zrównoważonych systemów żywnościowych.

Skuteczność działań

Wicepremier Henryk Kowalczyk podkreślił, że problemy ze skutecznością działań na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego wynikają ze skali wyzwań i dynamiki ostatnich wydarzeń na rynkach rolnych. Stwierdził, że skuteczność działań wymaga bardziej spójnego stanowiska państw członkowskich Unii w takich kluczowych kwestiach, jak energetyka, środowisko, klimat, przy poszanowaniu potencjału każdego z państw członkowskich.

Zdaniem szefa resortu rolnictwa lepszą identyfikację słabych punktów łańcucha dostaw i bardziej skuteczne działania zapewniłby dostęp do bieżących danych, np. o stanie zapasów, przepływie towarów i stawkach transakcyjnych, w połączeniu z systemem szybkiego informowania o zagrożeniach.

Wyzwania i potrzeby

– Cele publiczne stawiane w zakresie ochrony środowiska i klimatu nie powinny ograniczać działalności rolniczej, zaspokajającej coraz większe potrzeby żywnościowe rosnącej populacji na świecie. Cele klimatyczne i środowiskowe powinny być ambitne, ale nie mogą zagrażać traktatowym, czyli zasadniczym celom określonym dla Wspólnej Polityki Rolnej – podkreślił wicepremier.

Wicepremier Kowalczyk zwrócił uwagę, że obecna sytuacja wywołana wojną w Ukrainie i jej konsekwencje wyraźnie pokazują, że konieczne są zarówno kompromisy między różnymi celami długoterminowymi, jak i doraźne rozwiązania krótkoterminowe, aby utrzymać odpowiedni poziom podaży żywności.

– Wspólna Polityka Rolna, oparta na solidnym unijnym budżecie, powinna także w przyszłości pozostać głównym instrumentem finansowania dostosowań unijnego sektora rolnego do nowych wyzwań i realizacji unijnych celów w obszarze bezpieczeństwa żywnościowego – powiedział wicepremier Henryk  Kowalczyk.

Polski minister rolnictwa i rozwoju wsi zaznaczył, że w krótkiej perspektywie wyzwaniem są zaburzenia w dostawach nośników energii i duży wzrost ich cen. Szczególnie niepokojące jest wstrzymanie produkcji nawozów azotowych przez wiele europejskich firm i ryzyko przerwania dostaw produktów niezbędnych dla przemysłu rolno-spożywczego.

Zdaniem wicepremiera nie należy zapominać o konieczności rozbudowy infrastruktury umożliwiającej eksport ukraińskich produktów rolno-spożywczych do krajów trzecich.

– Pilnym zadaniem jest również likwidacja „wąskich gardeł” w systemach transportowych. Polska, jako państwo tranzytowe, ma duże możliwości, ale i potrzeby w tym zakresie – podkreślił szef resortu rolnictwa.

Nowoczesne technologie

Wicepremier Kowalczyk stwierdził, że transformacja systemów żywnościowych w obliczu zmian klimatycznych i rosnącej populacji stanowi ogromne wyzwanie. Wynika to z jednoczesnej realizacji celów w zakresie zwiększania produkcji rolniczej, wzrostu wydajności oraz ograniczania presji na środowisko i klimat.

Polski minister rolnictwa i rozwoju wsi wspomniał, że dodatkowa trudność jest spowodowana obecnym kryzysem gospodarczym wywołanym pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie. Taka sytuacja wymusza stosowanie nowoczesnych rozwiązań, takich jak rolnictwo precyzyjne, systemy wspomagania decyzji i inne narzędzia cyfrowe. Może to być szansą zarówno dla dużych, jak i małych gospodarstw.

Wicepremier Kowalczyk stwierdził, że badania naukowe i innowacje są kluczowe w opracowywaniu nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań. Zdaniem szefa resortu rolnictwa realizacja celów określonych w Strategii „Od pola do stołu”, w tym dotyczących ograniczania zużycia chemicznych środków produkcji, będzie wymagała wysiłków ze strony państw członkowskich i zainteresowanych podmiotów.

– Zwiększenie dostępności nowych technologii dla rolnictwa mogłoby stanowić skuteczne narzędzie wsparcia realizacji tych celów – powiedział wicepremier.

Rozmowa z szefem resortu rolnictwa Francji

Na marginesie nieformalnego spotkania wicepremier Kowalczyk odbył rozmowę z ministrem rolnictwa i suwerenności żywnościowej Francji, Markiem Fesneau. Ministrowie omówili kwestie związane z: wojną w Ukrainie i jej wpływem na sytuację rolników w UE, wybranymi propozycjami legislacyjnymi omawianymi na forum UE oraz sytuacją dotyczącą ASF. Obaj ministrowie zadeklarowali zacieśnianie dobrej współpracy polsko-francuskiej w obszarze rolnictwa.