Gospodarz spotkania, minister wyżywienia i rolnictwa Republiki Federalnej Niemiec, Cem Özdemir podkreślił, ze zdrowa gleba i zrównoważone gospodarowanie gruntami są kluczowe w walce z globalnymi wyzwaniami naszych czasów.

Komisarz UE ds. Rolnictwa Janusz Wojciechowski wskazywał na znaczenie badań i innowacji oraz odpowiedzialność w kwestii ochrony ziemi dla przyszłych pokoleń.

Przedstawiciele Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz Komitetu ds. Światowego Bezpieczeństwa Żywności (CFS) podkreślali ścisły związek pomiędzy dostępem do gruntów rolnych, a zapewnieniem lokalnego i globalnego bezpieczeństwa żywnościowego.

Dostęp do gruntów rolnych

W sesji poświęconej gospodarowaniu gruntami rolnymi wiceminister Anna Gembicka podkreśliła, że ziemia rolna jest dobrem szczególnym i najcenniejszym zasobem, a jej wykorzystywanie nie powinno podlegać wyłącznie prawom rynku.

– Ziemia rolna nie może być traktowana jak zwykły towar. Zadaniem państwa jest racjonalne użytkowanie i ochrona gruntów rolnych. Szczególnie ważne są mechanizmy prawne, które dają możliwość państwowej kontroli nad gospodarowaniem i obrotem ziemią – powiedziała sekretarz stanu Anna Gembicka.

Zaspokajanie bieżących potrzeb mieszkaniowych, gospodarczych czy energetycznych nie może być realizowane kosztem rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Nie może też stanowić celu nadrzędnego w stosunku do produkcji żywności i poszanowania środowiska naturalnego.

Wiceminister Anna Gembicka zaznaczyła, że Polska ma świadomość znaczenia ziemi rolnej i zagrożeń związanych z obrotem gruntami. Z tego względu, na mocy zapisu Konstytucji RP, istnieją przepisy gwarantujące rolnikom dostęp do ziemi uprawnej i zapobiegające wykorzystywaniu gruntów na cele nierolnicze. Przepisy te chronią przed nadużyciami cenowymi i zapewniają rolnikom pierwszeństwo w nabywaniu gruntów rolnych. Jednocześnie, celem zapobiegania rosnącej koncentracji gruntów w rękach nielicznych gospodarstw, w Polsce wprowadzony został górny limit powierzchni nieruchomości rolnych, która nie może przekraczać 300 ha.

Wystąpienie wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka

Z okazji Światowego Szczytu Ministrów Rolnictwa na stronie internetowej wydarzenia zostało opublikowane oficjalne wystąpienie wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka.

Wicepremier podkreślił, że  głównym zadaniem rolnictwa jest dostarczanie zdrowej i bezpiecznej żywności oraz zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa żywnościowego.

– Postęp cywilizacyjny, urbanizacja oraz zmiany klimatyczne powodują, że powierzchnia gruntów rolnych szybko maleje. Uzyskanie odpowiedniego plonu o pożądanej jakości zależy od właściwości gleb, które muszą być „zdrowe”. Dlatego myśląc o przyszłości powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na kondycję gleb. Powinniśmy zachęcać producentów rolnych do odpowiedzialnego zarządzania glebą, zgodnego z najnowszą wiedzą naukową i ideą zrównoważonego rozwoju. Niezbędne jest podejmowanie takich działań, aby w perspektywie długookresowej utrzymać produkcyjną funkcję gleby – stwierdził wicepremier Kowalczyk.

– Filarem produkcji rolnej powinni być drobni producenci, a państwo powinno udzielać takim gospodarstwom wsparcia, szczególnie w zakresie dostępu do gruntów. Polska realizuje szereg działań dla zabezpieczenia małych, rodzinnych gospodarstw, poprzez zapewnienie im warsztatu pracy, jakim jest ziemia, oraz ochronę przed nadużyciami w obrocie nieruchomościami rolnymi. Ma to ogromne znaczenie dla lokalnego i globalnego bezpieczeństwa żywnościowego naszych społeczeństw – podkreślił szef polskiego resortu rolnictwa.

Wystąpienie wicepremiera Henryka Kowalczyka dostępne jest na stronie wydarzenia:

https://www.gffa-berlin.de/en/berliner-agrarministerkonferenz-2/

Konkluzje dzisiejszej debaty

W konkluzjach debaty przyjęty został Komunikat końcowy, zawierający wspólne postulaty i zobowiązania państw uczestniczących w Szczycie w zakresie zrównoważonego użytkowania gruntów i zdrowia gleby.

14. edycja berlińskiej konferencji

Berlińska Konferencja Ministrów Rolnictwa, z udziałem ministrów z całego świata, organizowana jest corocznie w styczniu przez Ministerstwo Wyżywienia i Rolnictwa RFN, w ramach Międzynarodowych Targów Rolno-Spożywczych „Zielony Tydzień”.
W tegorocznym 14. Szczycie Ministrów, organizowanym online z uwagi na pandemię, uczestniczyło 80 delegacji państw z całego świata oraz 12 organizacji i instytucji międzynarodowych.