Przemysł to atut polskiej gospodarki. Polska oparła się trendowi deindustrializacji, który spowodował w Unii Europejskiej ucieczkę produkcji przemysłowej poza Europę. W 2020 r. udział przemysłu w wartości dodanej na poziomie 24,7% , z kolei udział przemysłu w zatrudnieniu sięgnął w 2020 r. 23,3%. Produktywność w przemyśle rosła w latach 2004 -2019 w tempie 3,5 % rocznie. Siła krajowego przemysłu okazała się szczególnie istotna w momentach załamania międzynarodowego handlu, tak jak miało to miejsce na początku pandemii.
Wychodzenie z pandemii postrzegam jako szansę, którą polska gospodarka musi wykorzystać. A pozycja startowa Polski jest bardzo dobra. Warto zauważyć, że udział przemysłu w PKB jest stały od kilku lat, co przy dynamicznym rozwoju gospodarki jest dużym osiągnięciem. Dzisiaj nasz silny przemysł jest na ustach wszystkich szefów państw i rządów UE. Przedsiębiorstwa przemysłowe dobrze poradziły sobie w trakcie kryzysu pandemicznego. Szybko wróciliśmy do wartości produkcji z poprzednich lat. W tym trudnym okresie polski przemysł pokazał, że jest odporny i posiada duże zdolności adaptacyjne
– mówi wicepremier Jarosław Gowin.
I dodaje:
To dobry punkt wyjściowy do działań, które mają długofalowo zbudować jego siłę i konkurencyjność. Od stycznia kontynuowaliśmy intensywny dialog z przemysłem, aby wzmocnić odporność i wesprzeć odbudowę polskiej gospodarki. Dyskutowaliśmy na temat jego strategicznych potrzeb. Ich rzetelne określenie pozwala bowiem skutecznie, precyzyjnie i długofalowo zaprogramować rozwiązania i reformy, dzięki którym polski przemysł stanie się w większym stopniu innowacyjny, efektywny i konkurencyjny
– zaznacza Jarosław Gowin, wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii.
Przekrojowa polityka przemysłowa, która wesprze branże tradycyjnie mocne, ale odczuwające skutki kryzysu, jak i wykreuje solidne podstawy dla branż o dużym potencjale rozwojowym. W Polityce Przemysłowej Polski wyróżniliśmy zatem trzy kategorie kluczowych branż przemysłowych: tradycyjnie mocnych, przed którymi stoją jednak nowe wyzwania, mających duży potencjał rozwojowy i dynamikę oraz posiadających nowe perspektywy rozwoju. Dodatkowo zwróciliśmy również uwagę na ważną rolę usług obsługujących przemysł – szczególnie na ICT, transport oraz usługi wsparcia biznesu
– dodaje wiceminister Robert Tomanek.
Polityka Przemysłowa Polski jest zestawem działań , który ma pomóc w pełni wykorzystywać i rozwijać potencjał polskiego przemysłu. Została oparta o 5 zdefiniowanych osi rozwojowych odpowiadającym kluczowym wyzwaniom, przed którymi stoi polska gospodarka. Są to:
- Cyfryzacja - usprawnienie działalności przemysłowej od projektowania produktów aż po zmianę modeli biznesowych z wykorzystaniem technologii cyfrowych;
- Bezpieczeństwo – w obrębie technologii i surowców, w tym odtworzenie zdolności produkcyjnych kluczowych produktów niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa obywateli m.in. wyrobów farmaceutycznych czy medycznych;
- Lokalizacja produkcji przemysłowej – zapewnienie autonomii gospodarczej, skrócenie łańcuchów dostaw oraz dywersyfikacja źródeł surowców i półproduktów;
- Zielony Ład – przyspieszenie transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, w tym o obiegu zamkniętym;
- Społeczeństwo wysokich kompetencji - dopasowanie kompetencji pracowników do potrzeb rynku pracy .
Polityka Przemysłowa Polski pięciu osiom rozwojowym przyporządkowuje dwa rodzaje instrumentów wsparcia, jedne o charakterze horyzontalnym dotyczące wyzwań obejmujących całą gospodarkę, drugie o charakterze branżowym odpowiadają na potrzeby konkretnych branż.
Instrumenty o charakterze horyzontalnym mają na celu:
- wzmocnienie zrównoważonego, niskoemisyjnego, zielonego i cyfrowego wzrostu przedsiębiorstw przemysłowych;
- wsparcie dla krajowych inwestycji i eksportu;
- wzmacniania suwerenności technologicznej i surowcowej naszych firm.
Będą także wspierać polski przemysł w wyzwaniu związanym z podnoszeniem lub zmianą kompetencji pracowników, jednocześnie budując trwałe relacje przemysłu z systemem szkolnictwa branżowego i wyższego. Działania te będą uzupełnione oczekiwanymi przez przemysł systemowymi zmianami w obrębie rynku pracy – m.in. w prawie pracy, zatrudnianiu cudzoziemców czy promocji zatrudnienia.
Z kolei w przypadku instrumentów szytych na miarę pod specyficzne potrzeby branż kluczowych dla rozwoju polskiej gospodarki. Oznacza to sięgnięcie po działania z obszaru:
- rozwiązań legislacyjnych – m.in. deregulacji czy kwestii specyficznych dla danego przemysłu.
- finansowania spójnej dla całej branży agendy badawczej.
- rynku pracy i kompetencji – kluczowe znaczenie będą miały na tym polu oferowane branżowo instrumenty związane z:
- podnoszeniem kompetencji i zmianą profilu kompetencyjnego pracowników;
- kształceniem ustawicznym, kształceniem dualnym i szkolnictwem branżowym;
- zamawianiem efektów kształcenia.
Jednym z narzędzi realizacji zamierzeń Polityki Przemysłowej Polski będą kontrakty branżowe, zawierane pomiędzy rządem a przedstawicielami danej gałęzi przemysłu. Umowa ta będzie miała swoje precyzyjnie określone cele, oczekiwane rezultaty i czas trwania. Obie strony zobowiążą się do działań, które są odpowiedzią na bariery napotykane przez przemysł i wpiszą się w strategię rozwoju polskiej gospodarki. Uzgadnianie tych dwóch potrzeb w procesie tworzenia kontraktu branżowego pozwoli uzyskać lepszą synergię pomiędzy prorozwojowymi działaniami sektorów prywatnego i publicznego. Korzyścią dla branży jest zaprojektowanie działań sektora publicznego, dopasowanych do konkretnych potrzeb danego sektora, które mogą nie być dostatecznie dobrze zaspokajane w ramach polityk horyzontalnych. Prace nad kontraktem mają posłużyć również samoorganizacji branży i wspólnej refleksji nad jej potrzebami, a także zachęcić do współpracy biznesowej, nastawionej na długofalowy rozwój.
Źródło: MRPiT