O scalonym nadzorze dla żywności mówi się od lat. Obecna władza do idei wróciła prawie od razu. Znana jest już data złożenia projektu ustawy - to czerwiec 2016 r., a czas startu nowego nadzoru - to 2017 r.  Znane są ogólne założenia projektu i na razie nie różnią się od pomysłów wcześniejszych, bo chodzi o połączenie Inspekcji Weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Państwowej Inspekcji Sanitarnej (w części kompetencji) oraz Inspekcji Handlowej. Powstał zespół (powołany przez ministera rolnictwa) i praca wre. Biuro prasowe resortu nie chce ujawnić żadnych szczegółów. Są już jednak pierwsi niezadowoleni.

- Nie zostaliśmy zaproszeni do rozmów, a jesteśmy przeciwko tym zmianom. Nie należy niszczyć systemu, który dobrze działa. Proponowane w różnych wariantach reformy systemu nadzoru nad bezpieczeństwem żywności dają jedynie obietnicę „większej przejrzystości" systemu w nieokreślonej przyszłości, bez prawnych i organizacyjnych gwarancji osiągnięcia tej przejrzystości i istotnej poprawy jego funkcjonowania - mówi Marek Posobkiewicz, główny inspektor sanitarny.

- Zastanawia nas, dlaczego w zespole, który dotyczy najważniejszego obszaru, zabrakło przedstawicieli producentów żywności: rolników i przetwórców. Sprawne funkcjonowanie kontroli żywności jest podstawą wiarygodności polskiej żywności, a wszelkie pomysły dotyczące zmian jej działania powinny być na najwcześniejszym etapie konsultowane z branżą - dodaje Andrzej Gantner, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności (PFPŹ). 

Czego sobie życzą spożywcy? - Bardzo zależy nam na powrocie do pionizacji inspekcji tzn. rezygnacji z rozwiązania w którym wojewoda powołuje inspektora wojewódzkiego, a ten powiatowego, bo to rodzi ryzyko różnych wpływów politycznych - twierdzi Witold Choiński, prezes Związku Polskie Mięso. Wtóruje mu Andrzej Gantner. Zwraca uwagę również na to, że budżet powinien być centralny, a nie samorządowy. - Obecnie, gdy np. w dwóch województwach pojawia się jakiś problem, nie można szybko wysłać wsparcia z innych województw właśnie z powodu regionalizacji budżetu - tłumaczy dyrektor generalny PFPŻ.

Kolejna sprawa to finansowanie służb kontrolnych. - Polska jest szóstym producentem żywności w UE, eksport rokrocznie bije rekordy, a wizerunek polskiej żywności zależy m.in. od sprawnego działania służb, które są niedofinansowane -jest za mało pracowników, a wynagrodzenie skandalicznie niskie w stosunku do odpowiedzialności. To w interesie branży jest zwiększanie zatrudnienia i poprawa warunków pracy osób, które za nią odpowiadają - dodaje Andrzej Gantner. Jego zdaniem, to działania, które należałoby wykonać w pierwszym etapie, a dopiero w drugim można myśleć o połączeniu inspekcji i stworzeniu jednego superurzędu. Podkreśla jednak, że nie powinien on być zależny od jakiegokolwiek resortu, ale być „żywnościową NIK". - Dokonanie tego w ciągu niecałego roku jest bardzo ryzykowne. To ogrom pracy i konieczność zmiany 21 ustaw i setek rozporządzeń, a wszystko musi być całkowicie zgodne z wymogami unijnymi. Nie stać nas na jakiekolwiek błędy, bo podważenie wiarygodności urzędowej kontroli w Polsce może doprowadzić do embarga na eksport polskiej żywności, co oznaczałoby niewyobrażalne straty dla polskiego rolnictwa i przetwórstwa - twierdzi dyrektor generalny PFPŻ. - Rok to rzeczywiście niewiele czasu, ale też nad powstaniem jednej inspekcji głowimy się od wielu lat. Dziś przedsiębiorcy skarżą się, że jedna kontrola do nich wchodzi, a druga wychodzi, a ich kompetencje częściowo się nakładają. Kontrole powinny być skoordynowane i ukierunkowane - dodaje Witold Choiński.

Więcej w: Puls Biznesu 30/03/2016