Zakończony właśnie sezon 2013/14 na rynku zbóż zapisał się najniższym
poziomem cen pszenicy od czterech lat. Wahania cen w trakcie sezonu były
jednak dosyć duże, więc ceny uzyskiwane
przez poszczególnych producentów mogły się znacznie różnić.
W zakończonym z dniem 30.06 br. sezonie 2013/14 przeciętna cena
pszenicy konsumpcyjnej, wyliczona na podstawie danych MRiRW, wyniosła
763 zł/t. Była tym samym o 22 proc. niższa niż w
rekordowym sezonie poprzednim oraz niższa niż w dwóch poprzedzających
go sezonach. Jednakże jeśli spojrzymy w nieco tylko szerszym horyzoncie
czasowym, nie była to cena niska. Okazuje się,
że była ona o 3 proc. wyższa od długookresowej średniej ceny z
poprzednich pięciu sezonów 2008/09-2012/13.
Jeśli chodzi o dynamikę cen pszenicy podczas sezonu 2013/14, to na
początku statystycznego sezonu, czyli przez kilka tygodni tuż przed
zbiorami, notowano bardzo duży, wynoszący prawie 220
zł/t, spadek cen. Najniższą cenę zakupu pszenicy konsumpcyjnej
zanotowano w drugim tygodniu sierpnia 2013 r. Wynosiła ona 668 zł/t. Z
kolei najwyższą cenę po zbiorach zanotowano w trzecim
tygodniu kwietnia - 808 zł/t. Ten przykład pokazuje jak duża jest
rozpiętość cen podczas jednego sezonu, czyli jak ważny jest dobór
momentu sprzedaży ziarna i jak istotne znaczenie może
mieć próba ograniczania tego ryzyka.
Oczywiście cena zależy również od regionu, gdyż w przypadku zbóż,
towaru masowego, koszty transportu mają duże znaczenie. W minionym
sezonie notowaliśmy duży eksport netto, szczególnie
za pośrednictwem portów, dlatego tam można było uzyskać najwyższe
ceny. Im większe były koszty transportu z danego rynku lokalnego do
portu, tym niższa była cena.
Poza czasem i miejscem dostawy, ceny zależą oczywiście również od
jakości. Tzw. premia za jakość, czyli różnica pomiędzy cenami ziarna o
jakości konsumpcyjnej i paszowej, była w
minionym sezonie wyjątkowo niska. Świadczy to o wysokiej jakości
ziarna ze zbiorów w 2013 r. oraz o stosunkowo dużym popycie na surowce
zbożowe do produkcji pasz. Jednak w takim sezonie,
kiedy jakość jest generalnie wysoka, ziarno o niskiej jakości, było
kupowane po znacznie niższych cenach.
Wyraźnie niższe przeciętne ceny w sezonie 2013/14 niż w trzech
wcześniejszych sezonach wynikały z sytuacji podażowej na świecie. Zbiory
pszenicy były bowiem rekordowo wysokie i wyższe od
zapotrzebowania. W UE oraz krajach WNP także zanotowano bardzo dobre
zbiory, wysoka była również produkcja krajowa. Jak dotychczas w nowy
sezon 2014/15 wchodzimy z cenami o kilkanaście procent
niższymi niż przed rokiem. Najbardziej prawdopodobny scenariusz na
okres zbiorów wskazuje na nieco niższe lub zbliżone ceny jak przed
rokiem. Na podstawie bardzo wstępnych prognoz można
oczekiwać, że przeciętna cena w całym sezonie będzie nieco niższa niż w
sezonie ubiegłym. Jest jednak wiele czynników ryzyka, które mogą,
szczególnie w dalszej części sezonu,
działać w kierunku wyraźnych wzrostów cen.
(Źródło: Bank BGŻ/www.portalspozywczy.pl)