Obserwowane spadki związane były w dużej mierze z wprowadzonym przez Rosję zakazem importu nieprzetworzonego mięsa wieprzowego z UE. Ta decyzja była wynikiem pojawienia się ASF na terenie Litwy i Polski w styczniu i lutym bieżącego roku. Żeby w pełni wykluczyć ryzyko przedostania się choroby na teren Rosji, władze tego kraju uznały, że należy wyłączyć cały teren UE z importu mięsa wieprzowego.
Takie nagłe zamkniecie rynku rosyjskiego było sporym ciosem dla europejskich producentów i eksporterów wieprzowiny. W I kw. 2013 r. kraj ten był odbiorcą ok. 20% nieprzetworzonego mięsa wieprzowego sprzedawanego na rynkach pozaunijnych. Na skutek ograniczeń w imporcie sprzedaż na ten rynek zmniejszyła się o 76% (55 tys. t) w skali roku. Spowodowało to spadek udziału Rosji w eksporcie nieprzetworzonego mięsa wieprzowego na rynki pozaunijne do 5% w I kw. bieżącym roku.
Podobna sytuacja zaistniała w handlu z Białorusią, która jest członkiem Unii Celnej z Rosją i Kazachstanem. W tym względzie, sprzedaż mięsa wieprzowego na rynek białoruski była w I kw. br. o 72% mniejsza niż przed rokiem. Również 70-procentowe spadki w sprzedaży w analizowanym okresie odnotowano na rynek Ukrainy.
Taka utrata rynków na wschodzie Europy była kompensowana wzrostem sprzedaży w Azji. Na rynkach azjatyckich, w tym gł. w Korei, Japonii oraz Hongkongu, na początku br. utrzymywał się wysoki popyt na nieprzetworzone mięso z UE. Za sprawą 25-procentowego wzrostu importu przez Japonię, kraj ten w I kw. br. był obok Chin głównym odbiorcą nieprzetworzonego mięsa wieprzowego na rynkach pozaunijnych. Dynamicznie wzrosła również sprzedaż z UE na rynek koreański, oraz do Honkongu. Takie zamiany w eksporcie spowodowały, że ok. 62% nieprzetworzonego mięsa wieprzowego z UE kierowana jest na te cztery rynki. Jeśli takie tendencje w handlu utrzymają się w kolejnych miesiącach, rynek azjatycki będzie zdecydowanie siłą napędową dla europejskiego sektora mięsa wieprzowego.
Można się zatem spodziewać, że główni eksporterzy unijni, w tym Dania, Niemcy, Hiszpania będą starały się dynamicznie rozwijać relacje handlowe na tych rynkach. Dla przypomnienia, połowa eksportu mięsa wieprzowego kierowana na rynki pozaunijne pochodzi od producentów z tych krajów.
Patrząc na pozycję Polski, pojawienie się ognisk ASF i związane z tym znaczne ograniczenia w eksporcie wieprzowiny, spowodowały, że eksport na rynki trzecie w I kw. br . był o 37% mniejszy niż przed rokiem. W rezultacie udział Polski w unijnym eksporcie na rynki trzecie zmniejszył się do 8%. Jeśli ograniczenia w handlu nie zostaną zniesione, w kolejnych miesiącach pozycja Polski jako eksportera na rynki trzecie może nadal osłabiać się.
