Strategia "Od pola do stołu"

– Kluczowe jest dokonanie szczegółowej analizy z uwzględnieniem uwarunkowań gospodarczych i społecznych na poziomie narodowym. Poszczególne kraje UE różnią się znacząco zarówno pod względem struktury i wydajności produkcji rolnej, systemów dystrybucji żywności. Szczególne znaczenie ma analiza pod kątem siły nabywczej konsumentów, która różni się znacząco w poszczególnych krajach UE. Komisja Europejska stwierdziła, że koszty wdrożenia strategii F2F będą miały wpływ na wzrost cen żywności, co oznacza, że poniosą je konsumenci. Brak uwzględnienie siły nabywczej konsumentów może spowodować, że polski konsument zostanie obciążony znacząco bardziej niż konsument francuski czy niemiecki. Do tego absolutni nie można dopuścić – stwierdza Andrzej Gantner, wiceprezes, dyrektor generalny PFPŻ ZP.

Strategia „Od pola do stołu” stanowi kolejny krok w kreowaniu wspólnej polityki żywnościowej UE, tym razem w zakresie zrównoważenia środowiskowego, społecznego i gospodarczego. Kilka obszarów tej strategii jest szczególnie istotnych dla branży spożywczej:

Uzgodnienie celów

– Przedsiębiorstwa spożywcze będą musiały dostosować się do nowych i ambitnych rozwiązań wyznaczonych w strategii „Od pola do stołu”, istnieje więc potrzeba uzgodnienia celów, zadań i harmonogramów prac wyznaczanych przez wszystkie inicjatywy publikowane przez KE w ramach ogólnej nadrzędnej strategii „Zielony Ład”, aby zapewnić przewidywalne otoczenie prawne dla biznesu, niezwykle istotne do planowania innowacji i dalszego rozwoju – zauważa Andrzej Gantner.

Ocena skutków

Według PFPŻ ZP strategia „Od pola do stołu” powinna opierać się na danych naukowych, a jej realizacja uwzględniać instytucjonalny dialog z zainteresowanymi stronami i systematyczne przeprowadzanie ocen skutków proponowanych konkretnych rozwiązań na poziomie narodowym.

PFPŻ ZP popiera zawartą między innymi w strategii potrzebę ograniczenia nadmiaru opakowań oraz wspierania stosowania innowacyjnych i zrównoważonych opakowań z wykorzystaniem materiałów przyjaznych dla środowiska nadających się do ponownego wykorzystania i recyklingu, jednak rozwiązania w tym obszarze muszą zależeć od oceny ich potencjalnych skutków, tak aby nie zagrozić obniżeniem wysokich europejskich standardów bezpieczeństwa zdrowotnego żywności, a także uniknąć wzrostu marnotrawienia żywności.

Zaniepokojenie Federacji budzą wskazane w strategii rozwiązania, które zostały przedstawione bez odpowiedniego naukowego uzasadnienia, takie jak między innymi propozycja ustanowienia najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych składników odżywczych.

Odbudowa gospodarcza po epidemii Covid-19

– Skuteczna realizacja przedstawionej przez Komisję Europejską strategii będzie możliwa tylko wtedy, gdy strategia ta będzie odpowiednio wspierać łańcuch produkcji i dystrybucji żywności osłabiony gospodarczo w wyniku pandemii Covid-19. Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią znaczny procent firm w branży spożywczej i to właśnie te przedsiębiorstwa najbardziej odczuwają skutki pandemii, a w szczególności te, które zaopatrują branże: hotelarsko-turystyczną, turystyczną i rekreacyjną. Oczekujemy na bardziej szczegółowe informacje na temat tego, w jaki sposób Komisja Europejska planuje pomóc tym przedsiębiorstwom „rozwinąć nowe umiejętności i modele biznesowe, przy jednoczesnym unikaniu dodatkowych obciążeń administracyjnych i kosztów”, jak stwierdzono w strategii – podaje dyrektor generalny PFPŻ ZP.

Wspólny rynek

– Jesteśmy głęboko przekonani, że podejście oparte na zasadzie Wspólnego Rynku UE powinno być uwzględnione w całej strategii, aby zapewnić dostępność, różnorodność, przystępność cenową i bezpieczeństwo produktów spożywczych dla konsumentów w całej Unii Europejskiej, a jednocześnie stanowić narzędzie wzrostu i zatrudnienia w branży spożywczej. Za kluczowe uważamy przeanalizowanie czy nowe obowiązki wynikające ze F2F nie będą miały negatywnego wpływu na jednolity rynek i handel – informuje Andrzej Gantner.

Instrumenty wynikające ze strategii F2F nie powinny zachęcać do wprowadzania rozwiązań protekcjonistycznych osłabiających jednolity rynek UE, który dla polskich producentów jest głównym rynkiem eksportowym.

Harmonizacja znakowania na froncie opakowań produktów spożywczych (FOP)

PFPŻ ZP popiera ideę zharmonizowania w UE sposobu podawania informacji o wartości odżywczej produktów umieszczanej na froncie opakowań, gdyż jest to ważnym elementem funkcjonowania wspólnego rynku UE. Federacja oczekuje jednak wyraźnego politycznego planu działania, który ostatecznie powinien doprowadzić do szerokiego konsensusu między zainteresowanymi stronami w sprawie jednego, zharmonizowanego systemu znakowania front of pack. W chwili obecnej PFPŻ ZP oczekuje od Komisji Europejskiej zapewnienia pewności prawnej i jasności postępowania na rynku UE w sytuacji istnienia zróżnicowanych rozwiązań państw członkowskich dotyczących podawania informacji o wartości odżywczej na froncie opakowań, w tym w kwestii wzajemnego uznawania różnie oznakowanych wyrobów. Komisja Europejska powinna unikać dalszego tworzenia kolejnych/nowych krajowych systemów znakowania do czasu uzgodnienia jednego zharmonizowanego podejścia dla całej Unii Europejskiej.

Składniki odżywcze produktów

Federacja popiera środki, które pomogą konsumentom czerpać korzyści ze zbilansowanej diety w ramach prowadzonego zdrowego stylu życia. Do środków tych należy zharmonizowanie podawania informacji o wartości odżywczej produktów na froncie opakowań (FOP), ale ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych składników odżywczych nie poparte dowodami naukowymi postrzegamy jako znaczne utrudnienie ograniczające wybór konsumentom i mogące mieć potencjalnie niekorzystne skutki w odniesieniu do niektórych wyrobów, na przykład skracając ich okres przechowywania.

Powyżej wskazane kwestie wymagają dogłębnego wyjaśnienia i uzgodnienia, gdyż są kluczowe dla całej branży spożywczej, która jest największym sektorem produkcyjnym i ma szczególne znaczenie dla polskiej gospodarki oraz miejsc pracy.