Eurobarometr 2022 dot. bezpieczeństwa żywności w UE

Specjalne badanie Eurobarometru, zlecone przez EFSA, dokonuje analizy postrzegania i podejścia Europejczyków do bezpieczeństwa żywności. W badaniu przeanalizowano również takie kwestie jak:

• Zainteresowanie Europejczyków tematami związanymi z bezpieczeństwem żywności i czynnikami wpływającymi na decyzje dotyczące żywności;
• Świadomość i główne obawy dotyczące zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności, a także postawy wobec zdrowej diety i zagrożeń związanych z żywnością;
• Główne kanały informacyjne dotyczące zagrożeń związanych z żywnością;
• Poziomy zaufania do różnych podmiotów od pola do stołu;
• Świadomość różnych aspektów systemu bezpieczeństwa żywności UE;
• Zachowanie w obszarze bezpieczeństwa żywności na przykładzie ogniska choroby przenoszonej przez żywność.

Badanie opiera się na poprzednich specjalnych edycjach Eurobarometru przeprowadzonych w latach 2010 i 2019. Badanie zostało przeprowadzone przez sieć Kantar w 27 państwach członkowskich UE w okresie od 21 marca do 20 kwietnia 2022 r. W badaniu wzięło udział łącznie 26 509 respondentów z różnych grup społecznych i demograficznych, z którymi przeprowadzono wywiady bezpośrednie w ich ojczystym języku.

Pełne badanie dostępne jest pod adresem: https://www.efsa.europa.eu/en/corporate/pub/eurobarometer22

Podsumowanie niektórych wyników z badania:

• W 21 krajach odsetek respondentów, którzy ufają instytucjom UE jako źródło informacji o zagrożeniach żywnościowych, wzrósł w porównaniu z 2019 r., przy czym największy wzrost zaobserwowano w Czechach (+24 punkty procentowe), Malcie (+17 p.p.) i Chorwacji oraz w Polsce (oba +14 pp). Jedyny znaczący spadek odnotowano na Cyprze (-4 pp), podczas gdy odsetek ten pozostaje niezmieniony w Bułgarii i Estonii;
• W 21 państwach członkowskich UE co najmniej sześciu na dziesięciu respondentów ufa organom krajowym jako źródłu informacji o zagrożeniach związanych z żywnością. Respondenci w Szwecji (92%) oraz Danii i Finlandii (po 89%) najczęściej udzielają tej odpowiedzi. Na drugim końcu skali najniższe proporcje wskazujące na to można zaobserwować w Chorwacji i Słowenii (po 47%) oraz w Polsce (54%).
• Zainteresowanie bezpieczeństwem żywności: Odsetek respondentów zainteresowanych tematem bezpieczeństwa żywności jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych państwach członkowskich UE, od 99% w Grecji, 95% na Cyprze i 85% w Luksemburgu do 33% w Polsce i 51% w Czechach, Estonii i Szwecja;
• Czynniki wpływające na decyzje dotyczące żywności: Cena i smak to najważniejsze czynniki wpływające na decyzje zakupowe dotyczące żywności. Bezpieczeństwo żywności i pochodzenie żywności znajdują się na trzecim miejscu. W 19 państwach członkowskich UE odsetek respondentów, którzy twierdzą, że etyka i ich przekonania są jednymi z najważniejszych czynników wpływających na decyzje zakupowe odnośnie żywności, zmniejszył się od 2019 r. Spadek ten jest szczególnie duży w Szwecji (-25 punktów procentowych), Danii (- 16 pp) i Niemcy (-12 pp). Wzrost o co najmniej pięć punktów procentowych odnotowano w Luksemburgu (+9 pp), Polsce (+7 pp) i Rumunii (+5 pp).
• Poglądy na temat zagrożeń związanych z żywnością i jedzeniem: Zapytani o zagrożenia lub problemy związane z jedzeniem i odżywianiem, Europejczycy najczęściej wymieniają wpływ na zdrowie. Myśląc o problemach lub zagrożeniach związanych z jedzeniem i odżywianiem, respondenci w Rumunii (34%) oraz na Cyprze i w Hiszpanii (po 32%) najczęściej wymieniają tematy związane z ich wpływem na zdrowie. Na przeciwległym końcu spektrum mniej niż co dziesiąty wymienia te kwestie w Estonii i Finlandii (po 7%) oraz w Polsce (9%).
• W całej UE dwóch na dziesięciu respondentów wymienia obawy związane z wpływem żywności i odżywiania na zdrowie, a następnie zanieczyszczenia żywności (17 %), jakość i okres przydatności do spożycia (15 %) oraz dodatki (12 %). Co dziesiąty wymienia obawy związane z pochodzeniem żywności, natomiast wszystkie pozostałe kategorie wymienia mniej niż co dziesiąty: obawy związane z ceną, rolnictwem (obie 8%), etyką (6%), kontrolą bezpieczeństwa żywności, żywnością ekologiczną, naturalna lub sztuczna, wartość odżywcza, produkcja (wszystkie 5%), wpływ na środowisko, podaż, informacje o produkcie (wszystkie 4%), organizmy modyfikowane genetycznie (GMO) (3%) i opakowania (1%). Więcej niż trzy osoby na dziesięć w Chorwacji i Portugalii (po 33 proc.) i na Słowacji (32 proc.) myśląc o problemach lub zagrożeniach związanych z żywnością i jedzeniem najbardziej interesują się zagadnieniami związanymi z jakością i okresem przydatności do spożycia. Dla porównania, mniej niż co dziesiąty wskazuje na te kwestie w Szwecji (6%), Polsce (7%), a także Austrii i Niemczech (po 8%).
• Najwyższy odsetek respondentów powołujących się na obawy związane z dodatkami można zaobserwować w Polsce (36%), a następnie na Litwie (27%) i Grecji (24%). Co dwudziesty lub mniej wskazuje na te obawy w Luksemburgu (3%) oraz Portugalii i Hiszpanii (po 5%). Najwyższy odsetek respondentów powołujących się na obawy związane z zanieczyszczeniami można zaobserwować na Cyprze (35%) oraz w Austrii i Chorwacji (po 31%). Odwrotnie, 5% w Polsce i 6% w Estonii, na Litwie i Malcie odpowiada w ten sposób.